برگه‌ها

دسامبر 2024
ش ی د س چ پ ج
 123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
28293031  
 
No Image
خوش آمديد!
خوانش میترا سرانی اصل از شعرهای سریا داودی حموله پيوند ثابت

عنوان مقاله :

خوانش  میترا سرانی اصل  از شعرهای  سریا داودی حموله/همزیستی در طبیعت

شعر ماهیتی جدا ناپذیر از شاعر دارد که همواره با رویکردهای متفاوت در ذهن و زبان ، خود را به چالش می کشاند .شعر آبشخور روح و روان است و خود را با ارگانیک زبان آمیخته و به ابراز هویت خود می پردازد . همچنان کلمه از نبض زندگی سرچشمه می گیرد و تداعی کننده صفحات زندگی و دغدغه های نوع بشر است بدون آنکه نقش مورخ را ایفا کند .

سریا داودی دغدغه ی زنی را که در جامعه ی بیمار نمی تواند جایگاه زن را ابقاء کند ، در درون دارد و سعی می کند این دغدغه را در زبان شعر جای دهد . بخش بزرگی از ذهنیت سریا را ذهنیت برخاسته از حضور و نقش زن در جهان هستی شناسانه ی او در بر می گیرد و البته گاه بیش از آنکه مصداقش را در جهان نوشتار او ببینیم :

-اگر سلام ام از روی آنتن نپریده باشد / و همه ی زن ها / در یک جای تقویم به ایستند / نو من می شوی

و عشق بین سبابه و شصت / هفت و هشت می شودص ۶۰ من ما بودم با دو فاعل اضافه

-نه به ماه می مانیم / نه به علف های بی امضاء / کودکان به ستاره ی ما سنگ می زنند / نمی دانند هر چه می دویم /به عشق نمی رسیم ص۶۹ از همان کتاب

زبان شعر سریا اگر لابلای شاخ و برگ های اضافه قرار نمی گرفت زیبایی اش دو چندان می شد . آنجا که شاعر در کند و کاو عناصر پیرامونش بی واسطه عمل می کند و تجربه های بی واسطه اش را در گروه کلمات قرار می دهد ، نقطه ی زیبایی شناسانه ی شعر او محسوب می گردد و کلمات در نیت شاعرانه توانسته اند از حس و معرفت لازم برخوردار شوند ، تا آنجا که مخاطب از التذاذ دریافت های شاعرانه بهره می گیرد .

-اگر رنگ عشق را / به ما گفته بودند / این چنین به گریستن عادت نمی کردیم / ص۶۰ من بودم با دو فاعل اضافه

روایت با توجه به ابزار اسطوره و تاریخ با محوریت کلامی شاعر و تصاویر غنایی از جمله خصوصیات شعر سریا

است . با توجه به اینکه این نگرش با سیاق و هم گرایی طبیعت و متعاقبا جستجو در هویت بومی شاعر می باشد:

-دوباره آیینه به دست باد داده ای / تا رمل کتاب های کهنه را بخوانی / تا دهان ابری کیکاوس باز شود /

نقل زال زادگان / صد شاهنامه شده است /ص۳۷ از کتاب نان و نمک میان گیسوان تهمینه

-ای کاش / سه حرف پژمرده را / به بازوی سهراب گره نمی زدی / ص۳۸ همان کتاب

آسیب شناسی که در عناصر راه یافته به بطن طبیعت گرای شاعر می توان یافت ، تکیه به مصداق هایی می باشد که یا نقش یکسانی در انبوه شعرها ایجاد می کند و یا کارکردی معادل خود را در شعر نمی یابد ، بدینگونه خالق فضاهای یکسان در برابر بیانی صرفا ذهنی می باشد ، با کارکردی نسبتا کهنه . مانند حضور باد و یا ماه در شعر :

-از شکل دست های تو فهمیدم /کلمات را / در گلدان ماه جا گذاشته ای /ص۴۲ من بودم با دو فاعل اضافه

-میان من و ماه چه بگذارم ؟ این حروف سیمانی / از سکوت / نمی دانند ص۲۷ همان کتاب

مردگان را فراموش می کنیم / تا از بادها سبقت بگیریم ص۲۰ همان کتاب

اگر کلمات کهف بیدار شوند / انجیل تازه تری خواهم آورد / ص۲۶ همان کتاب

حضور دانای کل در اغلب شعرها با لحن دیکتاتور مآب سعی در نشان دادن فرایض خود به مخاطب است . شاعر با آوردن سطرهای خبری و استفهامی قصد دارد ضربه آهنگ های ناشی از کلمات خود را در کنار مدلولهای موجود قرار دهد و آنها را به مخاطب تزریق کند .بعلاوه اینکه شاعر از کلی گویی و عبارات قصار و زبان نسبتا فخیم دور نمی شود .

-کدام تهمینه / آفتاب گردان ها را بویید / که از سایه ی خود می گریزی ؟ ص۴۸ من بودم ….

-وقتی ماه از ما جدا می شود / رویاها چه رنگی ست ؟

-دروغ ها را پای کدام درخت می ریزی ؟

-ماهیان پری زده به برکه های کهن برگشته اند ؟ / این جهان تعبیر خواب کدام دیوانه بود ؟ / که از ما می گریزی ؟

-نخستین کسی که دهان بادها را دوخت / من بودم / ص۳۶ از کتاب نان و نمک میان کیسوان تهمینه

-زخم های دلت را / برای کدام کبوتر چاهی واژه گو کرده ای ؟ ص۵۴ همان کتاب

حضور ترکیب هایی که گلوگیر است و به مثابه تحمیل کردن بینشی کلاسیک به شعر می باشد مانند :چشمان مورب کلاغ ، جیب های زمین ، دهان راز ، نگاه علف ها ، دهان ابری کیکاوس ، شقیقه ی رود ، هیس های ارغوانی و بسیاری دیگر از این دست نامگذاری شعرها یکی دیگر از عناصری ست که به مضامین و تعابیر فرازمینی دامن می زند و قصد افاده ی معنایی برتر و ایجاد پیچیدگی در ابعاد کلمه را دارد . در حالیکه اکثرا سنخیتی با ابژه و ساختار شعر ندارد . این عملکرد به مثابه برتری جویی و هم قدم بودن با آوانگارد خواهی در شعر می باشد . اما وقتی با ساختار و دایره واژگانی ( ماه و ابر و ستاره ، باد و آینه ) بدون تلفیق با اشیا دیگر روبرو می شود ، با ابژه ی صلح جویانه شاعر با این واژگان روبرو می شویم و تا اندازه ای تناقص بکارگیری این اسامی را با ساختار شعر مشاهده می کنیم . در واقع برای فهمیدن این قطار اسامی باید در طی

خوانش با دایره المعارفی همراه شویم : اکسایش ، آفرودیت ، سرخ واژه های آنزان ، طلسم هفت ضلعی پارسوماش ، فرنگیس در انحنا ، نی ستن و …..

سریا توانایی تربیت ذهن خود را در راستای شعرهای پیشرو دارد و اگر از اینگونه بسترسازی ها در شعر امتناع می کرد و به گونه ای ساده با حفظ وجوه زبانی خود تلفیقی با مضامین جهان زیست خود ایجاد می کرد ، به یقین به شعرهای پویا و سیال دست می یافت . همانطور که شاعر با نقاط ضعف و قوت در شعر امروز آگاه است و می تواند با پیوستن به نظام زبانی و اندیشگی متناسب با دانسته هایش انتظار خود و مخاطب را میسر سازد .

حضور سطرهای برجسته همراه با برش عمیق در شعر سریا داودی گواه بر توانایی شاعر است . که نباید سهل انگارانه از آن گذشت و از این شعر ها حظ وافر برد :

-زن پیاده رویی خسته است / نمی داند / روزی عشق تمام می شود / و ماه سایه های زمین را می بلعد / آسمان را به فعل اندوه صرف می کند / ص۳۵ من بودم با دو فاعل اضافه

-من ما بودم / با / دو / فاعل / اضافه / گم شدم / تا ببینم / کلمات /بیش از آدمی رنج می برند .

-سهم کودکی های من در چهاربیشه / تو بودی و تیک تاک ماه / و دختری که دیکته های درست مرا غلط می نوشت /

– دیگر هیچ آینه ای تاب گیسو بران ما را ندارد / مرثیه را به اسب های تشنه برسان / و ابرهای غم خوار را به کوه ما بفرست /آن سوی تاریخ مرثیه ای می خوانند / که چشم هزار فرنگیس می خواند /

اشارات و تلمیحات به مناسک بومی و تاریخی در این شعرها به کرات دیده می شود .

دسته: نقد و نظر | نويسنده: admin


نظرات بینندگان:
قاسم ترکان گفته:

سلام خانم محسن زاده حالتان که انشائلله خوب است و متن نو بیش از پیش پربار. جدا دست مریزاد و خسته نباشید. چند وقتی بود از مطبوعات کناره گرفته بودم حالا باز به مطبوعات برگشتم. مصاحبه ای با یکی از عزیزان هنرمند دارم منتظر عکس هایی از آثارش هستم انشائاللله برایتان تقدیم می کنم. مطلبی از جمانه حداد شاعر و ژورنالیست لبنانی را در متن نو دیدم گفتم سلامی کرده باشم. اگر اجازه بفرمایید از مطالب ارزنده حضرتعالی استفاده می کنم زیاده عرضی نیست ، قربان محبت هایتان

 

No Image
No Image No Image No Image
 
 
 

انتشارات شهنا

انتشارات شهنا
1
No Image No Image