کتاب چهار افسانه ی شاملو( نگاهی به چهار شعر عامیانه ی احمد شاملو ) ، اثر محمّد حسن نوری زاد است که چاپ نخست آن در پاییز ۱۳۸۰ ش، از سوی نشر دنیای نو ، به علاقمندان عرضه شده است. برخی از عناوین این کتاب عبارتند از : اولین شعرهای عامیانه ی ثبت شده در تاریخ ، انواع و ویژگی های شعر عامیانه ، اشعار عامیانه با مضامین اجتماعی و سیاسی در دوره ی قاجار ، اشعار عامیانه و شکل گیری شعر نیمایی ، احمد شاملو و اشعار عامیانه و…
این کتاب نخستین کتاب مستقل تحلیلی درباره ی شعرهای عامیانه ی شاملو است .
” چهار افسانه ی شاملو ” نگاهی است تحلیلی بر چهار شعر بلندی که الف . بامداد ، آنها را به سبک عامیانه سروده است . در مقدّمه ی کتاب ، ضمن اشاره به قدیمی ترین اشعارعامیانه ی زبان فارسی ، از اشعار عامیانه ای که نشان دهنده ی زندگی سخت مردمان در دوران قاجار بوده ، یادی به میان آمده است .همچنین نویسنده به تأثیرشعر عامیانه بر شکل گیری شعر نیمایی پرداخته و در ادامه جایگاه احمد شاملو را ازنظردرک ویژگی های زبانی و بیانی اشعار عامیانه ، مورد توجّه قرارداده است .
در متن این کتاب ـ گاه به تفصیل و گاه به اجمال ـ ویژگی زبانی ، بیانی ، شخصیّت پردازی ، فضا سازی و تصویرپردازی ها در چهار شعر ” پریا ، بارون ، قصّه ی دخترای ننه دریا و قصّه ی مردی که لب نداشت ” مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است .
نوری زاد در این اثر ، با مبنا قراردادن چهارشعر عامیانه ی احمد شاملو، به مباحثی ، چون : شخصیّت و شخصیّت پردازی در پریا ، بررسی ویژگی های وزنی پریا ، تصاویر خیالی قصّه ی ننه دریا ، گامی چند با مردی که لب نداشت و…می پردازد و با نگاهی دقیق، نثری روان و پرهیز از گزافه گویی های ملالت آور ، مخاطب را به ضیافت متنی دلچسب و آموزنده فرا می خواند.چهار افسانه ی شاملو ، یکصد و هفتاد وسه صفحه دارد که در صفحات پایانی، متن کامل ” پریا ” ، ” بارون ” و ” قصّه ی ننه دریا ” آمده است . نمایه ای نیز ، شامل نام اشخاص ،نام نوشته ها و کتاب ها ، بر این کتاب افزوده شده است.
درمجموع اصطلاح ” مختصر و مفید ” بهترین و درست ترین تعریفی است که می شود در مورد کتاب چهار افسانه ی شاملو به کار برد.
